Οι μεγάλοι παιδαγωγοί και οι οικουμενικοί διδάσκαλοι της εκκλησίας μας
Πρότυπα σοφίας και αρετής
* Κατάφεραν να συγκεράσουν αρμονικά την ελληνική φιλοσοφία με τη χριστιανική πίστη
Του Χάρη Ανδρεόπουλου*
xandreo@sch.gr
Γιορτάζουμε την 30η Ιανουαρίου τη μνήμη των Τριών Ιεραρχών που με το βαθύ φιλοσοφικό τους στοχασμό, τη μεγάλη και βαθιά πίστη τους, τη θερμή αγάπη τους στο θεό και τον άνθρωπο, αναδείχθηκαν μεγάλοι παιδαγωγοί και οικουμενικοί διδάσκαλοι, επιφανείς ρήτορες και συγγραφείς, πρότυπα φιλανθρωπίας και αρετής.
Ο Μέγας Βασίλειος υπήρξε ο Αριστοτέλης του χριστιανισμού, ο Γρηγόριος ο Θεολόγος ο Πλάτωνας της χριστιανικής φιλοσοφικής σκέψης και ο Ιωάννης Χρυσόστομος, ο Δημοσθένης της χριστιανικής αγάπης.
Αφορμή για την καθιέρωση του συνεορτασμού τους την 30η Ιανουαρίου, ανεξάρτητα από την ιδιαίτερη εορτή του καθενός, υπήρξε μια διένεξη των χριστιανών στη διάρκεια του 12ου αιώνα. Αυτή ξεκίνησε από τη διαφωνία που υπήρχε ανάμεσα στους μορφωμένους άνδρες στη Κωνσταντινούπολη για το ποιός από τους τρείς ιεράρχες είναι ο σπουδαιότερος. Αυτό συνέβη επί αυτοκράτορος Αλεξίου Κομνηνού(1081 - 1118). Οι χριστιανοί είχαν χωρισθεί σε τρείς διαφορετικές ομάδες. Οι μεν θεωρούσαν του Ιωάννη το Χρυσόστομο ως σημαντικότερο από τους άλλους δύο. Οι άλλοι δέχονταν το Μέγα Βασίλειο ως σπουδαιότερο και οι άλλοι τον Γρηγόριο το Θεολόγο. Ετσι δημιουργήθηκαν τρείς αντιμαχόμενες παρατάξεις: των «Ιωαννιτών», των «Βασιλειτών» και των «Γρηγορειτών». Σιγά - σιγά το θέμα άρχισε να παίρνει επικίνδυνες διαστάσεις για τους χριστιανούς. Τότε ο μητροπολίτης Ευχαϊτων Ιωάννης Μαυρόπους αποφάσισε να δώσει τέλος σ' αυτή τη διαμάχη των χριστιανών, συμφιλιώνοντας τις τρείς παρατάξεις των πιστών που διαφωνούσαν. Και πράγματι το πέτυχε, διότι η πρότασή του να συσταθεί κοινή εορτή και για τους τρείς ιεράρχες έγινε με ευχαρίστηση αποδεκτή απ' όλους τους χριστιανούς. Σύμφωνα με τη διήγηση του ιερού Συναξαριστή η πρόταση αυτή έγινε από τον μητροπολίτη Ευχαϊτων κατά προτροπή των ίδιων των Τριών Ιεραρχών, τους οποίους είδε σε όραμα.